Dziś parę słów o rozprawce. Jest to bardzo schematyczne wypracowanie, oceniane w 4 kategoriach, więc jeśli zrobisz wszystko, o czym tu piszę, masz gwarancję, że w pierwszych dwóch kategoriach: Zgodność z poleceniem oraz Spójność i logika dostaniesz maksymalną liczbę punktów – 7. Za rozprawkę możesz uzyskać 13 punktów, ale aż 7 to punkty właściwie za wiedzę, jak pisać rozprawkę, a nie za Twoją znajomość języka angielskiego (pod warunkiem, że jest wystarczająca, aby nie zaburzać komunikacji 🙂
Dziś korzystamy z tematu z 2020 roku:
Niektóre firmy umożliwiają pracownikom zabieranie psa do pracy. Napisz rozprawkę,
w której przedstawisz dobre i złe strony takiego rozwiązania.
Co zrobić, żeby zdobyć 7 punktów w kategoriach Zgodność z poleceniem oraz Spójnośc i logika?
- Wypracowanie powinno składać się z 4 GRAFICZNIE WYRÓŻNIONYCH części, z czego wstęp i zakończenie powinny być mniej więcej tej samej długości. Dwa akapity rozwinięcia powinny mieć również podobną objętość, ale każdy z nich powinien być dłuższy od wstępu/rozwinięcia. Procentowo może wyglądać to tak: Wstęp 20%, Akapit rozwinięcia 30%, Akapit rozwinięcia 30%, Zakończenie 20%. To jest tylko przykład, aby zilustrować proporcje poszczególnych części rozprawki. Nie musisz wyliczać słów aż tak dokładnie 🙂 Co oznacza wyrażenie „GRAFICZNIE WYRÓŻNIONE części”? Najlepiej po każdej części rozprawki zostawić linijkę odstępu. Egzaminator musi zobaczyć wyraźnie, gdzie się kończy/zaczyna akapit.
- Teoretycznie musisz się zmieścić w limicie 200-250 słów (taki limit jest podany w poleceniu), ale tak naprawdę tolerancja słów jest większa. Zgodnie z informatorem maturalnym i kryteriami oceny rozprawki stosowanymi przez egzaminatorów nie możesz przekroczyć limitu 180-280 słów.
Tyle kwestie techniczne. Teraz o tym, co powinno się znaleźć w każdej części.
3. Wstęp powinien mieć 2 elementy: przedstawienie problemu/sytuacji i tezę. Przedstawienie problemu to w najprostszym wydaniu przetłumaczenie lub parafraza zdania z tematu: „Niektóre firmy umożliwiają pracownikom zabieranie psa do pracy.” Możesz dodać coś więcej, ale pamiętaj, żeby się za bardzo nie rozpisać, bo zabraknie ci słów na argumentację w dalszej części rozprawki. Pamiętaj, żeby przedstawić problem/sytuację, nie zapominając o żadnym szczególe tematu (mają być FIRMY, PRACOWNICY, PIES i informacja o POZWOLENIU). Teza to zdanie, w którym stwierdzasz, że są wady i zalety sytuacji, którą właśnie opisałaś/eś. Nie zadawaj pytania w stylu 'Czy to dobrze zabierać psa do pracy?’, tylko napisz, że 'zabieranie psa do pracy ma wady i zalety’. Oczywiście sposób, w jaki to zrobisz zależy od twojej znajomości języka angielskiego. Zdanie 'zabieranie psa do pracy wiąże się z wieloma niedogodnościami, ale czasami może przynieść dużo korzyści’ to bardzo dobra teza, bo wskazuje na wady i zalety 🙂
A teraz trochę o błędach we wstępie i rzeczach, których nie warto robić, bo i tak się na nich nic nie ugra 🙂
Błąd 1: zaczynanie wstępu od frazy 'od zarania dziejów’ i kontynuowanie opisu zmian do współczesności. Wstęp będzie za długi i albo przekroczysz limit, albo nie rozwiniesz argumentów. Tak czy siak, gdzieś stracisz punkt.
Błąd 2: interpretacja tematu, która zaszła 'za daleko’ – czyli pisanie o kotach, zamiast psach, bo wolę koty i lepiej się na nich znam, więc napiszę lepszą rozprawkę. Pisanie o przynoszeniu psa do szkoły, nie do pracy, bo w tym temacie wymyślę więcej argumentów.
Błąd 3: zadawanie pytania, zamiast stawiania tezy (’Jakie korzyści wynikają z przynoszenia psa do pracy?’ 'Dlaczego nie warto przynosić psa do pracy?’). Po tezie ma być kropka, nie znak zapytania. Najprostsza teza brzmi: Są wady i zalety ……tu problem/sytuacja……
4. Pierwszy akapit rozwinięcia – argumentacja za lub przeciw. Kolejność argumentacji nie ma znaczenia: możesz najpierw pisać o wadach, ale możesz zacząć od zalet. Tu zasada jest prosta. Piszesz tylko o tym, co jest zaletą/wadą przynoszenia psa do pracy, nie rozwodzisz się nad innymi aspektami hodowli zwierząt 🙂 Najlepiej stosować się do schematu Jeden ARGUMENT+WYJAŚNIENIE/PRZYKŁAD, drugi ARGUMENT+WYJAŚNIENIE/PRZYKŁAD. Argument to często hasło: Przynoszenie psa do pracy zwiększa efektywność pracownika. Wyjaśnienie to rozwinięcie tej myśli, np. pracownik nie martwi się o pozostawionego w domu psa, przez co może skoncentrować się na pracy. Drugi argument to też hasło, po którym następuje wyjaśnienie. Można pisać o wadach/zaletach dla wszystkich stron (pracownik, pies, a nawet pracodawca), ponieważ temat rozprawki nie precyzuje, na kim należy się skupić.
5. Drugi akapit rozwinięcia – argumentacja za lub przeciw. Postępuj jak wyżej.
6. Zakończenie. W tym miejscu musisz potwierdzić tezę, najlepiej innymi słowami, czyli jeszcze raz stwierdzasz, że są korzyści i straty wynikające z przynoszenia psa do pracy. Teraz możesz (ale nie musisz) wyrazić swoje zdanie na ten temat i możesz przychylić się do jednej strony argumentacji. Możesz również wyrazić ogólną myśl dotyczącą przyszłości problemu/sytuacji/trendu wskazanego w temacie, albo odnieść się krótko i ogólnie do sytuacji w Twoim otoczeniu/kraju.
Błąd 1: dodawanie argumentów, o których się nie wspomniało w rozwinięciu. Rozwinięcie jest podsumowaniem, nie kontunuacją argumentacji.
Błąd 2: pisanie zdań ogólnych: 'wszystko zależy od naszych upodobań’, 'jak w każdej sytuacji są zawsze osoby za i przeciw’, ’ każdy powinien robić tak, jak uważa’. Jak rozpoznać takie zdanie? Jeśli napisałeś zdanie, które mógłbyś wkleić do innej rozprawki, to na 99% jest to zdanie sztampowe i schematyczne, za które nie dostaniesz punktów. Zakończenie powinno być unikatowe, czyli pasujące tylko do tej rozprawki, którą właśnie napisałaś/eś 🙂
Powodzenia!
